Armòu(-de-Tartarìo)
Atriplex tatarica
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Nom en français : Arroche de Tartarie.
Descripcioun :L'armòu-de-Tartarìo trachis dins li relarg sala subretout en ribo de mar o peréu dins lis escoumbre e li prado de fedo. Es uno planto drecho un pòu argentado mai emé lou dessubre di fueio bèn verd. Aquéli soun forço chanjadisso coume li grano tambèn, pu o mens grando e toujour di 3 valvo cuberto de berrugo o noun.
Usanço :La bono-damo, A. hortensis, sa cousino, èi cultivado pèr èstre manjado coume d'espinarc. Sèmblo que tóuti lis armòu soun coumestible.
Port : Grando erbo
Taio : 1,2 à 1(1,5) m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Atriplex
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 6 cm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : NaCl
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto de coustiero
Liò : Palun
- Escoumbre e proche dis oustau
- Mar
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Atriplex tatarica L., 1753
Genciano
Gentiana lutea
Gentianaceae
Àutri noum : Genciàna, Jansano, Sensano, Baselico.
Noms en français : Gentiane jaune, Grande Gentiane.
Descripcioun :La genciano es uno grando erbo que trachis dins li pasquié de mountagno. I'a pas pèr s'engana, pamens s'acampas sa racino, avisas-vous que siegue pas de varaire, Veratrum album forço empouisounanto ! La genciano a li fueio óupousado au contro dóu varaire que soun alterno.
Usanço :Es uno planto bèn couneigudo pèr èstre subretout vertuouso dins li proublèmo de digestioun. Sa racino s'emplego pèr adouba d'aigarden (coume la Suze). Se pòu bouta direitamen la racino dins de vin blanc pèr n'en faire d'aperitiéu o de digestiéu quouro sias "stoumaga". Pamens "lou vin de sensano es amar que te fa pua'n'ase pèr la chaminèio ! (in J.-L. Domenge, LMT op.cit. p. 59).
Port : Grando erbo
Taio : 80 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gentiana
Famiho : Gentianaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 100 à 2200 m
Aparado : Noun
Juliet à setèmbre
Liò : Pasquié
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Gentiana lutea L., 1753